Już od 04 marca 2019r. rozpocznie się wydawanie nowych dowodów osobistych z warstwą
elektroniczną (tzw. e-dowodów). Tak jak dotychczas wniosek o wydanie dowodu osobistego będzie
można złożyć osobiście w dowolnym urzędzie miasta lub gminy na terenie kraju. Proces wymiany
dowodów będzie rozłożony na 10 lat i potrwa do 2029r. Wymiana dowodów nie dotyczy dowodów
wydanych bez określonej daty ważności (bezterminowych). Należy podkreślić, że dotychczas wydane
dowody osobiste zachowują swoją ważność i nie ma obowiązku wymiany dowodu osobistego na
nowy. Każdy posiadacz dowodu osobistego, który będzie chciał posługiwać się dowodem z warstwą
elektroniczną, będzie mógł go wymienić bezpłatnie, jeszcze przed upływem ważności
dotychczasowego dokumentu.

E-dowód posiada wszystkie dotychczasowe funkcje dowodu osobistego. Wygląda podobnie jak
„stary” dokument i tak jak on potwierdza tożsamość obywatela i uprawnia do przekraczania granic
niektórych państw. Zawiera jednak nowość - ma wbudowany chip, który pozwala na uruchomienie
tzw. warstwy elektronicznej. Dzięki temu mikroprocesorowi e-dowód pozwoli na uruchomienie wielu
dodatkowych funkcji, dostępnych dla tych, którzy będą tego chcieli. Elektroniczny dokument pozwoli
na logowanie się do portali administracji publicznej (np. do portalu ePUAP). Będzie można też dzięki
niemu elektronicznie podpisać dokument (tzw. podpisem osobistym) oraz korzystać z elektronicznych
bramek granicznych, które znajdują się na lotniskach. E-dowód będzie bezpłatnym i bezpiecznym narzędziem do komunikacji obywatela z administracją, służbą zdrowia i podmiotami komercyjnymi.


E-dowód jako środek identyfikacji elektronicznej
E-dowód będzie środkiem identyfikacji elektronicznej zwanym profilem osobistym. Oznacza to, że będzie mógł być wykorzystywany do uwierzytelnienia posiadacza e-dowodu w systemach teleinformatycznych w celu realizacji usług online. Jeśli określona usługa online nie będzie wymagała podpisu, a wymagać będzie uwierzytelnienia (np. dostęp do własnych danych w rejestrze PESEL czy dostęp do wykazu zawieszonych i unieważnionych dowodów osobistych), to możliwe będzie wykorzystanie do tego celu e-dowodu. Elektroniczny dowód zapewni logowanie do portali internetowych administracji publicznej, jeśli zostaną przyłączone do odpowiedniego systemu teleinformatycznego. Zaplanowano, że na dzień wdrożenia e-dowodu możliwe będzie zalogowanie się m.in. do portalu obywatel.gov.pl oraz ePUAP.
Profil osobisty, o którym mowa wyżej będzie zamieszczany w dowodzie osobistym każdej osoby pełnoletniej oraz osoby mającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych.


Podpis osobisty w e-dowodzie
Podpis elektroniczny, zwany podpisem osobistym, to rozwiązanie analogiczne do używanego już zarówno w administracji, jak i w biznesie, kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Użycie podpisu osobistego będzie wywoływało dla podmiotu publicznego taki sam skutek, jak podpis własnoręczny. Każdy dokument elektroniczny wysyłany do urzędu będzie można podpisać, używając do tego celu podpisu osobistego. W przypadku podmiotu prywatnego (innego niż podmiot publiczny) podpisanie dokumentu podpisem osobistym wywoła ten sam skutek, jak podpis własnoręczny, jeśli podmiot ten i posiadacz dowodu osobistego wyrażą na to zgodę.
Certyfikat podpisu osobistego będzie zamieszczany w dowodzie osobistym osoby, która wyrazi na to zgodę. Osoba, która nie wyraziła takiej zgody i w przyszłości dojdzie do przekonania, że podpis osobisty jest jej potrzebny, będzie mogła wystąpić o wymianę dowodu osobistego. W przypadku osoby małoletniej, która w okresie ważności dowodu ukończy 18. rok życia, certyfikat podpisu osobistego będzie zamieszczany, jeżeli rodzic, opiekun prawny lub kurator tej osoby wyrazi na to zgodę.


Podpis kwalifikowany w e-dowodzie
Posiadacz dowodu osobistego, który będzie chciał mieć kwalifikowany podpis elektroniczny, będzie mógł do tego wykorzystać e-dowód. W e-dowodzie zostanie zapewniona przestrzeń na zamieszczenie elektronicznych danych, które umożliwią składanie takiego podpisu. Dzięki temu osoba będzie miała jedną kartę (e-dowód), przy użyciu której będzie mogła złożyć podpis osobisty oraz kwalifikowany podpis elektroniczny dowolnego dostawcy certyfikatów. Wgranie do e-dowodu danych umożliwiających złożenie kwalifikowanego podpisu elektronicznego odbywać się będzie na warunkach rynkowych, tj. osoba samodzielnie występuje o zakup takiego podpisu do wybranego przez siebie dostawcy.


Zawieszanie i cofanie zawieszenia certyfikatów
W przypadku czasowej utraty kontroli nad dowodem osobistym (posiadacz nie wie, gdzie jest dokument) będzie możliwość zgłoszenia zawieszenia certyfikatów zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu osobistego. Zawieszenie będzie mogło być zgłoszone maksymalnie na 14 dni przez posiadacza dowodu osobistego. Zawieszenie certyfikatów zawsze będzie powodowało zawieszenie ważności dowodu osobistego. Czynności dokonane w okresie zawieszenia albo unieważnienia certyfikatów nie wywołają skutków prawnych. Po upływie 14 dni i niecofnięciu przez posiadacza dowodu zawieszenia certyfikatów dowód osobisty zostanie automatycznie unieważniony. Czynności związane ze zgłaszaniem zawieszenia certyfikatów będą realizowane w taki sam sposób, jak przy zgłoszeniu utraty dowodu osobistego.


E-dowód w usługach online
E-dowód jest odpowiedzią na coraz powszechniejsze zapotrzebowanie na możliwość korzystania z usług online, świadczonych nie tylko przez administrację publiczną, ale również przez świadczeniodawców komercyjnych. Dzisiaj dla dostawców usług częstym problemem jest brak bezpośredniego kontaktu z osobą korzystającą z usługi oraz wynikająca z tego wątpliwość dotycząca deklarowanej tożsamości i wieku osoby, na rzecz której świadczona jest usługa. Problem pojawia się także w przypadku, gdy wymaganym elementem usługi online jest złożenie przez świadczeniobiorcę oświadczenia woli, które powinno być opatrzone przez składającego podpisem. Rozwiązaniem tego problemu jest e-dowód i dostępne przy jego pomocy dwa narzędzia: mechanizm uwierzytelnienia oraz podpis elektroniczny.


E-dowód jako dokument podróży zgodny ze standardami ICAO
W warstwie elektronicznej dowodu znajdą się również dane jego posiadacza, w tym fotografia zapisana w wersji elektronicznej jako zdjęcie biometryczne. Tym samym będzie to dokument podróży zgodny z wymogami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) i dzięki temu posiadacz takiego dowodu będzie mógł być szybciej i sprawniej obsłużony na lotnisku.


E-dowód w świadczeniach medycznych
W przyszłości pacjenci posiadający nowy dokument będą mieli możliwość rejestracji w placówce medycznej bez podawania danych osobowych. Planowana jest również możliwość potwierdzenia przez pacjenta pobytu w placówce medycznej bez użycia kodu PIN oraz możliwość uwierzytelniania przy pomocy podpisu osobistego.

Bezpieczeństwo
E-dowód jest zabezpieczony zarówno w warstwie graficznej jak i elektronicznej.
Warstwa elektroniczna zabezpieczona jest numerem CAN. Użycie funkcjonalności elektronicznych dowodu osobistego będzie wymagało przyłożenia dokumentu do czytnika i wpisania numeru identyfikacyjnego CAN zamieszczonego w dowodzie osobistym w postaci cyfrowej i kodu kreskowego lub odczytania numeru CAN przy pomocy czytnika kodu kreskowego. Wiarygodność nawiązania komunikacji potwierdzana będzie każdorazowo numerem identyfikacyjnym CAN, co uniemożliwi nieautoryzowane odczytanie danych.
Aby móc korzystać z wszystkich funkcji e-dowodu, należy ustawić swój własny kod PIN do podpisu osobistego (sześć cyfr) i kod PIN do profilu osobistego (cztery cyfry). Ustalanie tych kodów odbędzie się w urzędzie przy odbiorze dowodu albo później w dowolnym momencie. Osoby niezainteresowane korzystaniem z funkcjonalności profilu osobistego (np. osoby starsze), nie będą zmuszone do jej używania, zachowując jednocześnie możliwość jej uruchomienia w okresie ważności dokumentu. Przy odbiorze dowodu osobistego obywatel otrzyma również kod PUK, który służy do odblokowania kodów PIN dla certyfikatów. Podawanie kodu PIN będzie potrzebne zawsze, gdy chcemy złożyć podpis osobisty lub zostać uwierzytelnionym. W dowolnym momencie posiadacz dowodu osobistego będzie mógł dokonać zmiany kodu PIN: w urzędzie lub przy wykorzystaniu aplikacji umożliwiającej dokonanie takiej czynności.


Uwaga: W przypadku wykorzystania e-dowodu do złożenia podpisu osobistego, konieczne będzie posiadanie czytnika (do czasu wdrożenia aplikacji mobilnej) i użycia aplikacji PWPW do składania podpisu.
Więcej informacji na temat e-dowodu znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Cyfryzacji pod adresem: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja